=========Darsii Aaqiidaa 4ffaa========
Sagaleen Dhageefachuuf: As tuqi: http://goo.gl/fpkLS
Barnoota keenya kan aqiidaa kutaa 3ffaa keeysatti Towhiidni bakka sadihitti akka qoodamu dubbanne. Qooda Towhiidaa lama laallee jirra. Isaanis Towhiida Rubuubiyyaa kan Rabbi dalagaa Isaatiin tokkichoomsuu fii Towhiida Uluuhiyyaa kan Rabbi Ibaadaa/gabbartiin tokkichoomsuuti laalla.
Arra qooda Towhiidaa 3ffaa laalla.
Gaafii 9. Towhiidni Asmaa wa sifaat (Towhiidni sifaa fii maqaa Rabbii) maali?
Deebii9. Waan Rabbiin kitaaba isaa keessatti ifiin yaame (ifiin bifeesse) sabachiisuudha ykn waan Ergamaan Isaa s.a.w Hadiisa sahiiha keessatti Rabbiin bifeesse akkuma dhufteetti haqiiqaadhaan sabachiisuudha.
Hiikkaa jijjiruun maleetti, irkisuun maleetti (waan Zaahiraa Rabbii beeka je’anii bira kutuun maleetti), fakkeesuun maleetti, lakkisuun maleetti (irraa mulquun maleetti), akkaataa itti godhuun maleetti.
**Rabbiin sifa ifiin yaame qaba, Rasuullis s.a.w sifa Rabbiin yaame qaba, Kana amanuu fii sabachiisuun dirqama. Diduun hin tahu, hikkaa jijjiruun hin tahu, waan beekkamaa tahe Rabbii beeka je’anii dhiisuun hin taatu, Fakkeenyaaf Rabbiin tokko tahuu Rabbii beeka, dhagayuu Isaa Rabbii beeka, Qur’aanni jecha Isaa tahuu Rabbii beeka, Ol tahuu Isaa Rabbii beeka, nuti hin beynu jechuun dogongora. Rabbiin waan Qur’aana Isaatiin nuuf hime ni beyna, Waan Rasuulli s.a.w Hadiisa Sahiiha keeysatti nuf hime ni beyna. Kanaaf sifa Rabbii akka Isaan malutti qaba jechuun sabachiisuun dirqama taha.
Fkn: akka ol tahuu Rabbii, akka ifiif fedhetti gad bu’uu Isaa , harkaa Isaan malu qabaachuu Isaa fi k.k.f… waan isaan malu akka isaan malutti qaba jechuun sabachiisuun Towhiida Asmaa wa sifaat je’ama.
** Sifa Rabbii tan Inni Qur’aana Isaa keeysatti ifiif sabachiisee fii Tan Rasuulli s.a.w Isaaf sabachiise ni amanna. Sanirraa
Ragaan jecha Rabbii ol taheeti:
{ wanni takkalleen fakkaataa isaa hin taane. Inni dhagayaadha, argaadha.}
Ash-shuuraa:11
** Aayaata Tanarraa wanni hubannu Rabbiin uumaa Isaa takka akka hin fakkaanne, akkasumas akka dhagayaa fii argaa tahe ni hubanna.
Inni argaadha garuu argaan Isaa tan akka uumaa Isaatii miti.
Inni dhagayaadha garuu dhageeytiin kan Isa fakkaatu hin jiru.
Sifa Isaa tan Qur’aanaa fii Hadiisa sahiihaan dhufte hunda keeysatti Rabbiin sifa san ni qaba garuu tan uumamaa hin fakkaattu. Akkuma dhageeytii fii argaan Isaa tan uumamaa hin fakkaanne, sifti Isaa hundi tan uumamaa hin fakkaattu.
Ergamaan Rabbii S.A.W akki je’e:
(Rabbiin keenya halkan hunda gama samii adunyaa gad bu’a) Muslimtu baase.
Gadi bu’a bu’insa guddina isaatiin malu, Rabbiin uumaa isaa takkallee hin fakkaatu gad bu’insa isaa keeysatti.
Gaafii10. Allaahaan eysa jira?
Deebii10. Allaahaan samii olitti Arshirra jira.
Ragaan jecha Rabbii ol taheeti:
{Ar-Rahmaan Arshiirratti ol tahe}
Suuraa Xaahaa: 5
*** Rabbiin Arshiirratti ol tahe, Ol tahinsa Isaan malu. Ol tahinsa Isaa keeysatti uumaa Isaa hin fakkaatu.
Dr. Sheek Muhammad Rashaad Abdullee Tafsiira Isaa keeysatti Aayaata Rabbiin Arshiirratti ol tahuu dubbattu tan Suuraa xahaa aayaata 5ffaa akkana jechuun hiike.
“Rabbiin Arshii irratti ol taye, ol tayinsa isaan malu kan waan takkaatti isa fakkeesun keessa hin jirre, kan waan inni ifiin yaame diduun keesa hin jirre, maalif Rabbi waan uumametti fakkeessun kufrii waan Rabbiin ifiin yaame diduunis kufrii”
Kanaaf Rabbiin Arshiirratti ol tahe hoggaa jenne Uumaa fakkaata jechuu miti. Akka argaan Isaa argaa uumaa Isaa hin fakkannetti, Arshiirratti ol tahuun Isaatis ol tahuu uumaa Isaa hin fakkaattu.
Ammas Rasuulli S.A.W akkana jedhe:
(Allaahaan uumaa takkallee uumuun duratti kitaaba galmeesse… kitaabni sun isa bira jira Arshii olitti.)
Bukhaariitu gabaase.
***Qur’aanaa fii Hadiisa keeysa ragaan Rabbiin Arshiirratti ol tahuu mirkaneeysuu lakkaawamee hin dhumu. Akkasuma jechii Sahaabaa fii Ulamaa’ii Ahlus-Sunnaa lakkaawamee hin dhumu.
Muslimoonni Rasuula s.a.w irraa eegalee hanga ammaatti Rabbiin Arshiirratti ol tahuu amanan.
** Ahbaash warri je’amu kan amma biyya seene ykn Ahlusunnaa suufiyyaa warri ifiin je’u Aayaata sifa Rabbii sabachiiftu hunda hiikkaa jijjiruun dirqama je’an.
Isaan Rabbiin Ol hin jiru, gad hin jiru, bitaa fii mirga hin jiru, duubaa fii dura hin jiru, adunyaa keeysa hin jiru, adunyaa alas hin jiru, bakka takkallee hin jiru garuu ni jira je’an. Ahbaash amantii falsafaa waan taateef falsafaan Isaanii nama afaan Oromoo haalaan beekuuf hin galtu. Wanni bakka takka hin jirre afaan Oromootiin hiikkaa hin qabu, waan hin jirre qofaan akkas je’an.
Waa’ee Ahbaash haalaan hubachuuf kitaaba “Qalama Sunnaah kan Ahbaashii Saaxile” jechuun Urjii Ahmad Afaan oromootiin qopheeysite dubbisaa.
Darsiin Aqiidaa 4ffaan kanumaan xumurama.
Darsii Peejii/fuula Madda Islaamaa tana Hiriyoota keenya, Maatii keenya, fii Ahbaashoota hunda itti afeeruun akka irraa fayyadaman haa goonu.
Rabbiin warra waan barateen fayyadamu fii warra baree barsiisu nu haa godhu.
As wr wb
No comments:
Post a Comment